Muzyka towarzyszy ludzkości od zarania dziejów. Niezależnie od miejsca na ziemi, ludzie zawsze dążyli do wyrażania siebie poprzez dźwięki. Współcześnie mamy dostęp do ogromnej ilości gotowych instrumentów, jednak wielu z nas marzy, by stworzyć własny, wyjątkowy instrument. Nic tak nie satysfakcjonuje jak granie na czymś, co powstało z naszych rąk. W dodatku budowa własnego instrumentu to świetna przygoda i frajda dla całej rodziny.
Jak zbudować własną okarinę krok po kroku
Materiały i narzędzia potrzebne do budowy okariny
Aby stworzyć własną okarinę, przede wszystkim będziesz potrzebować drewna. Najlepsze gatunki do wykonania korpusu to klon, olsza czy palisander. Dobierz drewno twarde, równej struktury, bez sęków i pęknięć. Będziesz też potrzebować narzędzi do obróbki drewna - piły, pilnika, papieru ściernego różnej gradacji. Niezbędny będzie cyrkiel, linijka, ołówek. Do wykonania otworów przyda się wiertarka z kompletem wierteł. Pamiętaj też o kleju do drewna oraz wykańczającym bezbarwnym lakierze.
Wymiary i kształt - jak zaprojektować okarinę
Zanim zabierzesz się za cięcie, musisz mieć dokładny plan budowy okariny. Wymiary i kształt mają kluczowe znaczenie dla brzmienia instrumentu. Najprostsze okariny mają kształt gruszkowaty z 7-9 otworami palcowymi. Długość wynosi zwykle ok. 20-25 cm. Im dłuższa, tym niższy dźwięk. Średnica otworu dochodzi do 2-3 cm. Dokładnie zmierz i narysuj szablon na drewnie. Pamiętaj też o wygładzeniu i zaokrągleniu krawędzi.
Jak wykonać i połączyć elementy okariny
Po przygotowaniu drewna, przechodzimy do wycinania elementów okariny. Używaj do tego piły. Pracuj dokładnie, by nie pozostawiać nierówności. Po połączeniu części, przetrzyj papierem ściernym by wygładzić łączenia. Następnie wywierć otwory palcowe za pomocą wiertła. Idealna odległość między otworami to 2-2,5 cm. Na koniec doklej fajkę ustną i nanieś lakier wykańczający. Gotowe! Twoja okarina jest już gotowa do grania.
Budowa własnej wibrującej czary DIY
Wybór odpowiednich materiałów do czary wibrującej
Do budowy wibrującej czary niezbędne będą: blacha miedziana, mosiądz lub inny metal, gwoździe, młotek, piła, papier ścierny, klej. Blachę przytnij na okrągło za pomocą piły. Możesz zastosować też tworzywo sztuczne, jednak lepsze efekty da metal. Idealna grubość blachy to 1-2 mm. Pamiętaj też o większym krążku dna.
Kształt i rozmiar czary - wskazówki
Kształt czary jest dowolny, jednak klasyczne są misy półkuliste lub lekko spłaszczone. Średnica dochodzi najczęściej do 15-25 cm. Im większa czara, tym niższy, głębszy dźwięk. Możesz też zastosować ozdobne wzory i detale na ściankach czary, pamiętaj jednak, by nie osłabić konstrukcji.
Montaż i dostrojenie czary wibrującej
Po przygotowaniu elementów, sklej lub zepnij blachę tworząc czarę. Użyj do tego np. cyny lutowniczej. Na dnie przymocuj 3-5 gwintowanych śrub, do których doczepisz struny lub linki stroikowe. Ich naciąg i długość pozwoli dostroić dźwięk czary. Na koniec przetrzyj papierem i wygładź krawędzie. Twoja czara wibrująca jest gotowa!
Najlepsze materiały do domowej produkcji instrumentów
Drewno - rodzaje i właściwości
Drewno to podstawowy materiał w produkcji wielu instrumentów. Nadaje się zwłaszcza do okarin, fletów, instrumentów perkusyjnych. Najczęściej stosuje się drewno liściaste - klon, wiąz, mahoń, palisander ze względu na twardość i gładkość. Dobra jest też olcha, olsza czy grusza. Dobierz drewno sezonowane, bez sęków i uszkodzeń.
Metal - jakie nadają się do DIY instrumentów
Metale takie jak miedź, mosiądz, stal nierdzewna czy aluminium są świetne do produkcji instrumentów strunowych, perkusyjnych i rezonatorów. Blachy miedziane sprawdzą się w misach, czarach, cymbałach. Stal nierdzewna posłuży do stalofonów. Metale dają czyste, wyraziste brzmienie.
Tworzywa sztuczne przydatne w budowie instrumentów
Nowoczesne i łatwo dostępne tworzywa sztuczne jak PVC czy pleksi również mogą posłużyć do wyrobu instrumentów DIY. Z PVC można w łatwy sposób wykonać proste flety i okariny. Z pleksi powstaną rezonatory. Pamiętaj jednak, że tworzywa gorzej rezonują niż drewno czy metal.
Jak nadać instrumentom DIY profesjonalne brzmienie
Dobór strun i membran w zależności od instrumentu
Odpowiednio dobrane struny i membrany w znacznym stopniu wpływają na barwę dźwięku. W instrumentach strunowych nylon da miękkie, ciepłe brzmienie. Stal - wyraźne i metaliczne. W perkusji skórzane membrany stworzą dźwięk głęboki i donośny. Tworzywowe dadzą ostrość.
Strojenie i dostrajanie instrumentów DIY
Każdy instrument wymaga dokładnego nastrojenia. W przypadku strun i membran regulujemy naciąg za pomocą śrub i korb. Dostrajaj uważnie wsłuchując się w brzmienie. Możesz też modyfikować rezonans np. dodając otwory rezonansowe.
Wykończenie i wzmacnianie brzmienia
Odpowiednia obróbka powierzchni instrumentu wzmacnia jego rezonans. Wygładź i wypoleruj elementy, nanieś wykańczający lakier. Wewnątrz korpusu możesz dodać wzmocnienia z cienkich listewek drewna. Elementy metalowe pokryj warstwą lakieru zabezpieczającego przed korozją.
Projekty i inspiracje instrumentów DIY
Okariny o ciekawych kształtach i brzmieniach
Okariny nie muszą mieć tylko klasycznego gruszkowatego kształtu. Możesz stworzyć bardziej złożone, wieloczęściowe konstrukcje np. łącząc kilka mniejszych rurek. Ciekawe efekty da też okarina z giętym kanałem powietrznym.
Niebanalne wibrujące czary i misy tybetańskie
Czary i misy wibrujące mogą mieć różnorodne, ciekawe kształty. Nadaj im formę kwiatów, muszli, figurek geometrycznych. Zdobienia na krawędziach wzbogacą brzmienie. Możesz też zawiesić w środku dekoracyjne koraliki czy kamyki.
Inne ciekawe instrumenty DIY
Gama instrumentów DIY, które możesz wykonać jest ogromna. Spróbuj swoich sił w kalimbie z puszek po napojach, bębnie djembe ze sklejki, rainsticku z tekturowej rurki. Poeksperymentuj z materiałami i kształtami.
Porady i wskazówki dla początkujących
Najczęstsze błędy przy budowie instrumentów
Typowe błędy to zbyt cienkie drewno, nierówno wycięte otwory, źle sklejone elementy. Uważaj na wymiary i kąty przy cięciu. Sprawdzaj strojenie na każdym etapie. Nie spiesz się, dbaj o detale.
Jakich narzędzi potrzebujesz na start?
Na początek wystarczą: piła, pilnik, papier ścierny, wiertarka, młotek, klej do drewna, linijka, taśma miernicza, ołówek. Z czasem możesz dokupić bardziej profesjonalny sprzęt.
Bezpieczeństwo przy produkcji instrumentów DIY
Pracując z narzędziami, zakładaj rękawice ochronne i okulary. Uważaj na ostre krawędzie. Przy wierceniu i szlifowaniu zabezpiecz drogi oddechowe. Miej apteczkę pierwszej pomocy pod ręką. Nie pozwól dzieciom pracować bez opieki dorosłych.
Podsumowanie
Budowa własnych instrumentów muzycznych to fascynujące wyzwanie, które pozwala rozwinąć kreatywność i zdolności manualne. Niezależnie od tego, czy zdecydujesz się na prostą okarinę, czy bardziej skomplikowaną harfę lub lutnię, na pewno sprawi Ci to wiele frajdy. Dodatkową satysfakcję da gra na czymś, co powstało dzięki Twojemu pomysłowi i pracy. Majsterkowanie instrumentów uczy też cierpliwości, precyzji i dbałości o detale. Jeśli jesteś początkującym majsterkowiczem, zacznij od prostych projektów i z czasem rozwijaj swoje umiejętności. Muzyka łagodzi obyczaje - zabierz się więc do dzieła i ciesz się jej ukojeniem grając na własnoręcznie zrobionym instrumencie!
Tagi
Udostępnij
